Cứng khớp thường xuyên, viêm đỏ khớp đối xứng là triệu chứng viêm đa khớp dạng thấp thường gặp. Đây là căn bệnh khá phổ biến ở phụ nữ, người có hệ miễn dịch kém và làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống, sinh hoạt của người bệnh. Viêm khớp dạng thấp cũng tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu như bệnh tiến triển nặng.
Nội dung bao gồm:
I. Các giai đoạn viêm khớp dạng thấp
II. 7 triệu chứng viêm đa khớp dạng thấp phổ biến nhất
- Cứng khớp thường xuyên vào buổi sáng
- Đau khớp dai dẳng
- Đau khớp nặng thêm theo thời gian
- Khớp sưng, đỏ, nóng và đau khi va chạm
- Đau khớp có kèm sốt
- Biểu hiện trên nhiều khớp, đối xứng
- Hạn chế cử động các khớp
- Một số biểu hiện toàn thân ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp
I. Các giai đoạn viêm khớp dạng thấp
Bệnh viêm đa khớp dạng thấp là bệnh không dễ chữa khỏi, vì là bệnh tự miễn nên việc điều trị dứt điểm thường rất khó khăn. Căn bệnh này có khi sẽ gây phiền toái suốt đời cho người bệnh. Nếu điều trị bệnh viêm đa khớp dạng thấp không đúng, khớp sẽ bị biến dạng, hỏng khớp, mất vận động, dần dần bị liệt và biến dạng chân tay.
Bệnh nhân vẫn có thể có một cuộc sống bình thường nếu bệnh được phát hiện sớm và kiểm soát tốt. Thông thường, các triệu chứng của bệnh viêm khớp dạng thấp thường diễn tiến theo 2 giai đoạn chính: giai đoạn khỏi phát và giai đoạn toàn phát. Ở mỗi giai đoạn này lại có một số triệu chứng viêm đa khớp dạng thấp và đặc điểm riêng biệt của bệnh mà bệnh nhân cần đặc biệt lưu ý:
A. Giai đoạn khởi phát
Đây là giai đoạn mà bệnh mới bắt đầu xuất hiện. Đa số những bệnh nhân viêm khớp dạng thấp ở giai đoạn khởi phát thường gặp phải các triệu chứng rất mơ hồ. Những triệu chứng thường có xu hướng mơ hồ không rõ ràng sau đó tăng dần tuần suất, các triệu chứng viêm khớp dạng thấp cũng rõ ràng hơn, không còn mơ hồ nữa.
Đa số những trường hợp mắc viêm khớp dạng thấp thường kéo dài trong thời gian từ vài tuần đến vài tháng với một số triệu chứng chung chung khá mơ hồ, không rõ nét, bao gồm:
- Dấu hiệu sốt nhẹ
- Bệnh nhân gầy sút
- Có mồ hôi ra nhiều
- Các đầu chi có dấu hiệu tê
Sau giai đoạn khởi phát, bệnh nhân bắt đầu chuyển sang giai đoạn toàn phát. Trong thời kỳ diễn ra giai đoạn khởi phát, chỉ có khoảng 10 – 15% bệnh nhân đột ngột xuất hiện viêm khớp cấp tính. Những trường hợp còn lại các triệu chứng viêm khớp chỉ rõ ràng khi bước sang giai đoạn toàn phát.
B. Giai đoạn toàn phát
Trong giai đoạn này, các triệu chứng viêm khớp dạng thấp thường dai dẳng và tăng lên theo thời gian. Các dấu hiệu của viêm khớp dạng thấp thường xuất hiện rõ ràng hơn trong giai đoạn này. Đặc biệt là các dấu hiệu nóng, đỏ, sưng đau. Khi ấn vào vị trí sưng đỏ thấy đau nhiều hơn. Đôi khi bệnh gây đau ở nhiều khớp, còn gọi là bệnh viêm đa khớp dạng thấp. Đa số các dấu hiệu chính của bệnh viêm khớp dạng thấp thường xảy ra chủ yếu trong giai đoạn toàn phát.
Những vị trí phổ biến nhất xuất hiện triệu chứng viêm khớp dạng thấp trong giai đoạn toàn phát gồm có các khớp gối, các khớp gần bàn tay, cổ tay, bàn chân, khuỷu tay, gối, cổ chân, ngón chân,… Trong giai đoạn này, bệnh nhân cũng có thể gặp phải các dấu hiệu đi kèm gây nhiều khó chịu như đau nhức mỏi, mệt và kèm theo sốt nhẹ.
II. 7 triệu chứng viêm đa khớp dạng thấp phổ biến nhất
Như đã nêu ở phần trên, đa số các triệu chứng viêm khớp dạng thấp thường xảy ra ở giai đoạn toàn phát. Trong số đó phải kể đến một số dấu hiệu phổ biến bao gồm:
1. Cứng khớp thường xuyên vào buổi sáng
Là triệu chứng viêm khớp dạng thấp thường gặp nhất ở bệnh nhân. Tùy theo trường hợp cụ thể mà triệu chứng cứng khớp có thể dài ngắn khác nhau. Đôi khi có thể kéo dài từ 15 phút đến trên 1 giờ. Một số bệnh lý khác cũng có thể gây cứng khớp buổi sáng như thoái hóa khớp, nhưng thường không kéo dài như bệnh viêm khớp dạng thấp, mà chỉ khoảng dưới 30 phút.
Triệu chứng cứng khớp cũng có thể xảy ra khi ngồi lâu, đứng lâu hay nằm lâu không vận động khớp. Khi có dấu hiệu này bệnh nhân thường phải cử động nhẹ nhàng hay xoa bóp các khớp để có thể cải thiện các dấu hiệu cứng khớp.
2. Đau khớp dai dẳng
Các khớp xương, đặc biệt ở các sụn khớp như đốt ngón tay, ngón chân, cổ tay, cổ chân, các cơn đau kéo dài dai dẳng âm ỉ khiến cho người bệnh cảm thấy khó chịu. Những triệu chứng đau khớp dai dẳng và cứng các khớp thường xảy ra nhiều hơn khi hoạt động, cử động các khớp, giảm đau khi nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, khi tình trạng bệnh viêm khớp dạng thấp xảy ra trong thời gian dài, tiến triển nặng thì bệnh nhân có thể bị đau ngay cả trong khi nghỉ ngơi, trong khi ngủ,…
3. Đau khớp nặng thêm theo thời gian
Những cơn đau nặng thêm theo thời gian là đặc điểm chung của nhiều bệnh lý xương khớp. Các cơn đau do viêm khớp dạng thấp ngày càng nặng thêm theo thời gian cũng như có thể xuất hiện sự ảnh hưởng lên cấu trúc xương khớp.
Đau khớp nặng cũng có thể là cảnh báo cho một số biến chứng nguy hiểm ở người bị viêm khớp dạng thấp như biến dạng khớp, nếu để lâu có thể gây dính khớp dẫn đến tàn phế.
4. Khớp sưng, đỏ, nóng và đau khi va chạm
Khi khớp có những sự va chạm bên ngoài dễ bị sưng đỏ gây đau. Ngay cả những tác động nhỏ đến khu vực khớp như ấn, chạm vào khớp cũng có thể dẫn đến tình trạng đau nhói khó chịu. Tình trạng này ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, vận động của bệnh nhân, thường khiến cho bệnh nhân ngại vận động, lười vận động do ngại đau.
5. Đau khớp có kèm sốt
Người bệnh bị đau khớp, nóng rang các vùng khớp cùng cơn sốt lên tới 38 độ, nguy hiểm hơn có trường hợp sốt trên 39 độ. Lúc này người bệnh sẽ thấy cơ thể mệt mỏi, xương khớp rã rời, dấu hiệu sốt có thể xảy ra tập trung khi có các đợt sốt cấp tính hoặc thỉnh thoảng xuất hiện lặp đi lặp lại trong suốt quá trình tiến triển của bệnh viêm khớp dạng thấp.
6. Biểu hiện trên nhiều khớp, đối xứng
Đặc trưng chính của viêm khớp dạng thấp, viêm đa khớp dạng thấp là tính đối xứng. Vị trí đau khớp sẽ đối xứng là: 2 khớp gối, khủy tay, cổ tay, các khớp ngón tay….
7. Hạn chế cử động các khớp
Các khớp khi bị viêm khớp dạng thấp thường đau nhức và khó chịu, đặc biệt là khi có cử động các khớp. Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động hàng ngày của người bệnh bởi các khớp bị đau nhức rơi vào những vị trí quan trọng thường hoạt động như khớp tay, khớp gối, khớp cổ tay, cổ chân, ngón tay, ngón chân.
Chúng tham gia vào rất nhiều hoạt động di chuyển, cầm nắm, mang vác, kéo đẩy,… nên khi bị đau sẽ khiến cho bệnh nhân giảm đáng kể các cử động, người bệnh chậm chạm, ngại di chuyển vận động do đau, tác động lên hầu hết các công việc, sinh hoạt hằng ngày.
Một số biểu hiện toàn thân ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp
Ngoài các dấu hiệu tại chỗ, viêm khớp dạng thấp còn ảnh hưởng đến người bệnh với các biểu hiện toàn thân. Người bệnh thường có một số biểu hiện toàn thân như:
- Toàn thân người bệnh gầy sút, da, niêm mạc có dấu hiệu xanh nhạt do người bệnh ăn ngủ kém, thường xuyên mệt mỏi và lười vận động.
- Xuất hiện triệu chứng đỏ tại gan bàn chân, lòng bàn tay ở người bị viêm khớp dạng thấp do viêm mao mạch.
- Bệnh nhân viêm khớp dạng thấp thường có các hạt dưới da, nhất là vị trí gần đầu các khớp, các hạt này sẽ có đường kính từ 5 – 15mm. Đặc điểm các hạt này thường cố định, không di động, không đau khi chạm vào.
- Xuất hiện tình trạng teo cơ tại các vị trí cơ quanh khớp, thương tổn khớp và cơ do khả năng vận động giảm đi.
- Bị đau nhức ở gân và bao gân quanh khớp.
- Khớp có dấu hiệu lỏng lẻo do viêm co kéo dây chằng khớp hoặc giãn dây chằng khớp.
- Quan sát bao khớp của bệnh nhân có dấu hiệu phình to.
- Ngoài ra bệnh nhân còn có một số biểu hiện nội tạng hiếm gặp như tràn dịch màng tim, tràn dịch màng phổi, mất chất vôi gãy tự nhiên ở xương, xuất hiện tình trạng rối loạn thần kinh thực vật ở bệnh nhân.
III. Tiêu chuẩn chẩn đoán viêm đa khớp dạng thấp
Trong giai đoạn đầu, việc chẩn đoán viêm khớp dạng thấp rất khó khăn. Các bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa vào 7 yếu tố sau đây:
- Yếu tố 1: Người bệnh bị cứng khớp và xung quanh khớp sau khi ngủ dậy.
- Yếu tố 2: Tự nhiên (không do chấn thương) bị sưng khớp hoặc tụ dịch khớp của ít nhất 3 khớp.
- Yếu tố 3: Ít nhất có một khớp nhỏ bị sưng (khớp cổ tay, khớp bàn hoặc khớp ngón tay).
- Yếu tố 4: Các khớp đối xứng có dấu hiệu viêm.
- Yếu tố 5: Có “nốt thấp”, là các cục sờ thấy dưới da, nằm ở vị trí chịu lực của cơ thể (thường là ở khớp khuỷu).
- Yếu tố 6: Chỉ số yếu tố thấp (RF) cao bất thường khi làm xét nghiệm.
- Yếu tố 7: Sự thay đổi biến dạng khớp thấy được trên X-quang tại những khớp bị viêm. Đây là yếu tố đặc trưng của giai đoạn muộn trong bệnh viêm khớp dạng thấp.
Khi có ít nhất 4 trong 7 dấu hiệu viêm đa khớp dạng thấp trên, và yếu tố xuất hiện đầu tiên đã lâu trên 6 tuần thì người bệnh được coi là bị bệnh viêm khớp dạng thấp.
IV. Bệnh viêm khớp dạng thấp nguy hiểm ra sao?
Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý tương đối nguy hiểm vì tiềm ẩn nhiều biến chứng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Trong đó có nhiều biến chứng ảnh hưởng xấu đến chức năng của các bộ phận trong cơ thể, tác động xấu đến các bộ phận như tim, phổi,… sau đây là một số biến chứng nguy hiểm người bệnh cần chú ý:
- Biến chứng loãng xương, biến dạng các khớp, dính khớp, mất chức năng hoạt động các khớp, teo cơ,… là một trong những biến chứng thường gặp nhất ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp. Thống kê cho thấy sau khoảng 10 năm mắc bệnh viêm khớp dạng thấp mà không điều trị đúng thì có 10 – 15% bệnh nhân xuất hiện các biến chứng nặng về xương khớp, thậm chí có thể gây tàn phế.
- Biến chứng thần kinh ngoại biên, thường xuất hiện tình trạng ngứa ran, tê, cảm giác bỏng rát bàn chân, bàn tay,…
- Biến chứng giảm tiểu cầu cũng là một trong những biến chứng của viêm khớp dạng thấp, thường có dấu hiệu bên ngoài như bầm tím, chảy máu kéo dài, chảy máu cam, chảy máu chân răng,…
- Một số biến chứng ở mắt có thể tác động lên các mạch máu bên trong mắt, gây tổn thương và dẫn đến một số dấu hiệu như nhìn mờ, khô mắt, lóa mắt, đau mắt,…
- Các biến chứng ở tim do viêm khớp dạng thấp cũng là một trong những biến chứng đặc biệt nguy hiểm có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bệnh nhân. Biến chứng tim mạch có thể dẫn đến bệnh mạch vành, các vấn đề về tắc nghẽn,…
- Biến chứng ở thận tuy ít xảy ra những có ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe của người bệnh, kéo theo khả năng suy thận, ảnh hưởng xấu đến tuần hoàn của cơ thể.
- Ngoài ra còn có từ khoảng 10% bệnh nhân viêm khớp dạng thấp có các biến chứng ở phổi, nhất là bệnh phổi mãn tính và các vấn đề hô hấp như ho dai dẳng kéo dài, sốt, sút cân không rõ nguyên nhân, đau buốt ngực, khó thở,… Biến chứng ở phổi có thể xuất hiện ở bất cứ thời điểm nào của bệnh viêm khớp dạng thấp, nhưng thường tập trung vào giai đoạn nặng, sức khỏe của bệnh nhân đã suy yếu đáng kể và các biến chứng dễ xuất hiện hơn.
Như vậy qua những 7 triệu chứng chính của căn bệnh viêm khớp dạng thấp, ta có thể thấy đau đây là bệnh lý ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn. Việc phát hiện sớm các triệu chứng viêm đa khớp dạng thấp và điều trị căn bệnh này là thực sự cần thiết nhằm tránh bị tê liệt chân tay giúp bệnh nhân có cuộc sống sinh hoạt cử động bình thường trở lại.
em bị các triệu chứng như: Tự nhiên (không do chấn thương) bị sưng khớp, sưng đỏ, ấn vào đau.
sưng ở các khớp ngón tay, cổ tay, chân và các khớp khủy, đầu gối
mong bác sĩ chuẩn đoán giúp
Có đôi bua cháu thức day buoi sag va có khi là buổi trua nua . Buoc chân xuong giường tự nhien thay đầu gối bị te cứng lại. Bị rút lai và làm cho cháu phải quỳ xuống luon. bị rút rất khó chịu . Cháu mong bác sĩ tư vấn giúp cháu ạ. Chau xin cảm ơn
Ở cổ tay tôi không và đập mà tự nhiên nổi cục thì đấy là biểu hiện của bệnh gì ạ
Cháu tự nhiên bi dau tất cả các khớp nhu co,các khớp Tay, chan, lòng bàn chân Ngứa. Các khớp không sưng. Vậy là bị gì a